ชื่อ	วัดบุญวาทย์วิหาร
ที่อยู่
โทรศัพท์	๐ ๕๔๓๒ ๒๒๗๖
โทรสาร
จังหวัด	ลำปาง
อำเภอ	เมืองลำปาง
ตำบล	หัวเวียง

วัดบุญวาทย์วิหาร สันนิษฐานว่าสร้างมาแล้วกว่า ๔๐๐ ปี แต่ไม่มีหลักฐานที่แน่นอนว่าใครเป็นผู้สร้าง และสร้างขึ้นในสมัยใด มีเพียงแต่คำบอกเล่าว่า เดิมเป็นวัดราษฎร์ ชื่อวัดกลางเวียง เป็นวัดสำคัญประจำนครลำปาง คือเป็นวัดที่ถือน้ำพิพัฒน์สัตยา ในสมัยการปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ต่อมาเมื่อพุทธศักราช ๒๓๔๗ ในสมัยรัชกาลที่ ๑ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์  เจ้าหลวงคำโสมเจ้าผู้ครองนครลำปาง  ได้รื้อพระวิหารเก่าออกแล้วได้สร้างพระวิหารหลวงหลังหนึ่ง พระประธานองค์หนึ่ง เจดีย์องค์หนึ่ง กุฏิหลังหนึ่ง และหอไตรหลังหนึ่ง ครั้นได้สร้างเสร็จแล้วได้เปลี่ยนชื่อใหม่ว่า  วัดกลางหลวงไชยสัณฐาน<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

ครั้งกาลเวลาล่วงไป  ๑๐๘  ปี (พุทธศักราช ๒๔๕๕)     เจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต     เจ้าผู้ครองนครลำปาง เห็นโบราณวัตถุต่าง ๆ ภายในอารามชำรุดทรุดโทรมมาก จึงให้รื้อพระวิหารหลวง หอไตร กุฏิ และกำแพงวัดทั้งหมด แล้วตั้งให้หลวงประสานไมตรีราษฎร ผู้เป็นนายช่างไปลอกแบบอย่างพระอารามหลวงในกรุงเทพมหานครมาจัดสร้างขึ้นใหม่โดยได้สร้างพระวิหารหลวงหลังหนึ่ง แล้วเสร็จเมื่อพุทธศักราช  ๒๔๕๗ และเสนอขอเปลี่ยนชื่อใหม่ว่า วัดหลวงบุญวาทย์บำรุง พระวิหารหลวงและพระประธานยังคงสภาพอันสวยงามอยู่จนกระทั่งบัดนี้

ครั้งรุ่งขึ้นอีกหนึ่งปี คือวันที่ ๑๕ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๕๘ เจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต เป็นประธานพร้อมด้วย พระธรรมจินดานายก (ผาย) เจ้าอาวาสซึ่งดำรงตำแหน่งเจ้าคณะจังหวัดลำปาง  ครั้งดำรงสมศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตร ที่พระครูภูริโสภณผู้ครองวัดนี้และเจ้านายข้าราชการได้ทำการฉลองวัดเป็นการใหญ่ พร้อมกับผูกพันธสีมาโดยรอบพระวิหารหลวง ด้วยการประชุมสงฆ์ร่วมทำสังฆกรรมจำนวน ๑๒๐ รูป   ทำพระวิหารหลวงเป็นพระอุโบสถ ปรากฏตามความในแผ่นจารึกที่หน้าพระอุโบสถ

เมื่อฉลองวัดและผูกพัทธสีมาเสร็จเรียบร้อยแล้วพระธรรมจินดานายกเจ้าอาวาสและเจ้าบุญวาทย์ วงศ์มานิต เจ้าผู้ครองนครลำปาง ได้พร้อมกันนำความขึ้นกราบบังคมทูล  พระกรุณาขอพระราชวโรกาสถวายพระราชกุศล และขอวัดหลวงบุญวาทย์บำรุงเป็นพระอารามหลวงสืบไป ซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๖ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ โดยยกให้ฐานะขึ้นเป็นวัดหลวง แล้วทรงกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานให้ใหม่ว่า  วัดบุญวาทย์วิหาร  ตั้งแต่บัดนั้นมา