ชื่อ | วัดพระธาตุศรีจอมทอง |
---|---|
ที่อยู่ | |
โทรศัพท์ | ๐ ๕๓๓๔ ๑๖๖๔ |
โทรสาร | |
จังหวัด | เชียงใหม่ |
อำเภอ | จอมทอง |
ตำบล | บ้านหลวง |
วัดพระธาตุศรีจอมทอง หรือวัดหลวงจอมทอง สร้างเมื่อพุทธศักราช ๑๙๙๔ เป็นวัดที่เก่าแก่ที่สำคัญมากวัดหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่เนื่องจากเป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
ตามตำนานที่กล่าวถึงพระบรมธาตุศรีจอมทอง เล่าว่าพระพุทธเจ้าทรงมีพุทธพยากรณ์ไว้กับพญา อังครัฏฐะ ผู้ครองนครอังครัฏฐะ ที่ตั้งอยู่ใกล้กับบริเวณดอยจอมทองว่า สถานที่แห่งนี้ต่อไปจะเป็นที่ประดิษฐานพระทักษิณโมลีธาตุ(พระเศียรเบื้องขวา) ต่อมาภายหลังเมื่อพระพุทธองค์เสด็จปรินิพานแล้ว โทณพราหมณ์ได้จัดแบ่งพระบรมสารีริกธาตุให้แก่กษัตริย์ทั้ง ๘ นคร ในครั้งนั้น มัลลกษัตริย์แห่งเมืองกุสินาราทรงได้พระทักษิณโมลีธาตุไว้ พระมหากัสสปะเถระประธานฝ่ายสงฆ์ จึงได้กราบทูลถึงพุทธพยากรณ์ มัลลกษัตริย์ทราบดังนั้น จึงถวายพระบรมธาตุแด่พระมหากัสสปะเถระ ท่านอัญเชิญพระบรมธาตุวางไว้บนฝ่ามือ แล้วอธิษฐานอารธนาให้พระบรมธาตุเสด็จไปยังดอยจอมทองเพื่อประทับอยู่ในโกศแก้วอินทนิลภายในเจดีย์ทองคำที่พญาอังครัฏฐะได้สร้างถวายไว้ หลังจากที่พระพุทธองค์ปรินิพพานแล้ว ๒๑๘ ปี พระเจ้าอโศกมหาราช ได้เสด็จมายังดอยจอมทองและทรงขุดคูหาเป็นอุโมงค์แล้วอัญเชิญพระบรมธาตุมาประดิษฐานในอุโมงค์๕ พร้อมกับอธิษฐานให้พระบรมธาตุปรากฏให้เห็นเฉพาะผู้มีจิตเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาเท่านั้น ต่อมาพุทธศักราช ๑๘๘๕ สามีภรรยาชื่อนายสอยและนางเม็ง เป็นผู้มีศรัทธาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาอย่างยิ่ง ได้ค้นพบพระบรมธาตุจอมทองในลักษณะที่เป็นพระทักษิณโมลีธาตุ มีขนาดเท่าเมล็ดข้าวโพดสัณฐานกลมเกลี้ยง สีดอกพิกุลแห้งหรือสีดอกบวบ บรรจุในโกศทองเหลืองหล่อทองปิดทอง ชั้นในเป็นผอบเงิน ผอบทองลงยา ประดับเพชร
ต่อมาพุทธศักราช ๒๐๐๙ มีคหบดี ๒ คน คือนายสิบเงินและนายสิบถัว ได้มาสร้างเจดีย์และวิหารชั่วคราวมุงด้วยหญ้าคาขึ้น แล้วนิมนต์พระสารีปุตตระเถระมาเป็นเจ้าอาวาสองค์แรกของวัด หลังจากที่เจ้าอาวาสองค์แรกมรณภาพลงแล้ว ชาวบ้านได้อารธนาพระเทพกุลเถระมาเป็นเจ้าอาวาสองค์ที่ ๒ ท่านได้ทำการเปลี่ยนหลังคาวิหารเป็นกระเบื้อง เหตุการณ์สำคัญของวัดพระธาตุจอมทองได้เกิดขึ้นในสมัยพระมหาธรรมปัญโญ เจ้าอาวาสองค์ที่ ๓ คือพระบรมธาตุได้เสด็จออกจากถ้ำคูหา แสดงปาฏิหาริย์เป็นที่อัศจรรย์ แล้วจึงสถิตอยู่ในพระเกศโมลีของพระพุทธรูปองค์หนึ่งในพระวิหาร ท่านเจ้าอาวาสจึงอัญเชิญมาบรรจุในโกศงาช้างและเก็บรักษาไว้สืบมา
ต่อมาพระเมืองแก้ว กษัตริย์ลำดับที่ ๑๔ แห่งราชวงศ์มังราย ครองราชย์ระหว่างพุทธศักราช ๒๐๓๘ - ๒๐๖๘ ได้โปรดให้สร้างพระวิหารจัตุรมุขโดยมีมณฑปตั้งอยู่กลางวิหารจัตุรมุข เพื่อใช้เป็นที่ประดิษฐานพระบรมธาตุ แต่เมื่อสิ้นรัชกาลของพระเมืองแก้ว วัดพระธาตุศรีจอมทองกลายเป็นวัดร้าง และต่อมาได้กลับคืนสภาพเป็นวัดอีกครั้ง ชาวบ้านไปอารธนาพระญาณมงคลจากวัดทุ่งตุ มาเป็นเจ้าอาวาส ทั้งนี้พระมหากษัตริย์เมืองเชียงใหม่อีกหลายพระองค์ได้ทรงทำนุบำรุงและถวายเครื่องสักการะสืบมาอย่างต่อเนื่องด้วยพระราชศรัทธาต่อพระธาตุ
วัดพระธาตุศรีจอมทองนี้ได้รับพระราชทานยกฐานะวัดขึ้นเป็นวัดพระอารามหลวง ชั้นตรี ชนิดวรวิหาร เมื่อวันที่ ๓๐ เดือน พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๐๖